Gemtuzumab ozogamycyny

Gemtuzumab ozogamycyny
Identyfikacja
Inne nazwy i oznaczenia

Mylotarg

numer CAS

220578-59-6

DrugBank

DB00056

Klasyfikacja medyczna
ATC

L01FX02

Gemtuzumab ozogamycyny — lek cytostatyczny, stosowany dawniej w leczeniu ostrej białaczki szpikowej u pacjentów z dodatnimi wynikami badań w kierunku receptorów CD33, u których wystąpił nawrót choroby po wcześniejszym kursie leczenia oraz którzy nie kwalifikowali się do innych typów intensywnej chemioterapii. W dniu 18 października 2000 został oznaczony jako sierocy produkt leczniczy do leczenia ostrej białaczki szpikowej.

Mechanizm działania

Gemtuzumab ozogamycyny jest substancją cytotoksyczną, która jest połączona z przeciwciałem monoklonalnym. Część substancji czynnej będąca przeciwciałem monoklonalnym (gemtuzumab) została zaprojektowana w taki sposób, aby wiązała się z CD33 – antygenem występującym na powierzchni komórek ostrej białaczki szpikowej u około 80% pacjentów. Gdy przeciwciało przyłącza się do CD33, komórka wchłania to przeciwciało wraz z przyłączoną do niego substancją cytotoksyczną. Wewnątrz komórki uwalniana jest substancja cytotoksyczna o nazwie kalicheamycyna. Następnie kalicheamicyna niszczy DNA komórek białaczkowych, co ostatecznie prowadzi do ich zniszczenia[1].

Działania niepożądane

  • ciężka i długotrwała supresja szpiku
  • spadek liczby leukocytów i trombocytów
  • problemy dotyczące wątroby
  • działania niepożądane związane z wlewem dożylnym jak dreszcze, gorączka i spadek ciśnienia tętniczego[2]

Wycofanie z rynku

20 września 2007 Komitet ds. Produktów Leczniczych Stosowanych u Ludzi (CHMP) przy Unii Europejskiej wydał negatywną opinię, zalecając odmowę dopuszczenia do obrotu gemtuzumabu przeznaczonego do leczenia ostrej białaczki szpikowej. Wnioskodawca zwrócił się o ponowne rozpatrzenie opinii. CHMP uczynił to i 24 stycznia 2008 potwierdził zalecenie odmowy dopuszczenia do obrotu[3]. 21 czerwca 2010 ze względu na rosnące obawy co do profilu bezpieczeństwa i nieudowodnioną skuteczność gemtuzumab został wycofany z rynku przez firmę Pfizer[4][5]. Zgodnie z dokumentem Europejskiej Agencji Leków (EMA - ang. European Medicines Agency) z 2018 r.[6] produkt jest aktualnie dopuszczony do obrotu na terenie Unii Europejskiej. Podstawą decyzji był fakt wykazania, że gemtuzumab ozogamycyny (produkt leczniczy Mylotarg) podawany w skojarzeniu z daunorubicyną i cytarabiną, wydłuża czas przeżycia pacjentów bez nawrotu choroby nowotworowej nawet o 8 miesięcy. Działania niepożądane związane z lekiem (mimo że niektóre z nich mogą być poważne) uznano za akceptowalne wobec ciężkości stanu pacjenta. Gemtuzumab ozogamycyny (produkt leczniczy Mylotarg) jest aktualnie wskazany do stosowania w skojarzeniu z daunorubicyną (DNR) i cytarabiną (AraC) w leczeniu pacjentów w wieku 15 lat i starszych z wcześniej nieleczoną ostrą białaczką szpikową z ekspresją antygenu CD-33 (AML, ang. acute myeloid leukaemia) de novo, z wyjątkiem ostrej białaczki promielocytowej (APL, ang. acute promyelocytic leukaemia).

Przypisy

  1. JK. Lamba, S. Pounds, X. Cao, JR. Downing i inni. Coding polymorphisms in CD33 and response to gemtuzumab ozogamicin in pediatric patients with AML: a pilot study.. „Leukemia”. 23 (2), s. 402-4, Feb 2009. DOI: 10.1038/leu.2008.185. PMID: 18615103. 
  2. M. Jadhav, B. Cushing, O. Ozdemir, A. Mohamed i inni. Clonal trisomy 11 in a child with acute leukemia: G banding vs. FISH. „Med Pediatr Oncol”. 37 (5), s. 475-6, Nov 2001. PMID: 11745878. 
  3. Europejska Agencja Leków: Pytania i odpowiedzi dotyczące zalecenia odmowy przyznania pozwolenia na dopuszczenie do obrotu dotyczące preparatu Mylotarg. Londyn, 24 stycznia 2008. [dostęp 2010-09-21].
  4. Roxanne Nelson: Gemtuzumab Voluntarily Withdrawn From US Market. [dostęp 2010-09-21]. (ang.).
  5. FDA, Erica Jefferson: FDA: Pfizer Voluntarily Withdraws Cancer Treatment Mylotarg from U.S. Market. [dostęp 2010-09-21]. (ang.).
  6. Human medicines European public assessment report (EPAR): Mylotarg, gemtuzumab ozogamicin, Leukemia, Myeloid, Acute, Date of authorisation: 19/04/2018, Revision: 3, Status: Authorised, „Case Medical Research”, 2019, DOI: 10.31525/cmr-838f19, ISSN 2643-4652 [dostęp 2019-08-13] .

Bibliografia

  • D. Sayar, Y. Burstein, B. Bielorai, A. Toren i inni. Upfront use of gemtuzumab ozogamicin in young children with CD33-positive AML.. „Pediatr Blood Cancer”. 55 (1), s. 183-5, Jul 2010. DOI: 10.1002/pbc.22404. PMID: 20310000. 
  • T. Ando, N. Mitani, K. Matsunaga, T. Nakazora i inni. Gemtuzumab ozogamicin therapy for isolated extramedullary AML relapse after allogeneic hematopoietic stem-cell transplantation.. „Tohoku J Exp Med”. 220 (2), s. 121-6, 2010. DOI: 10.1620/tjem.220.121. PMID: 20139663. 
  • Y. Hirayama, T. Terui, K. Koike, H. Neda i inni. Successful induction of complete remission by gemtuzumab ozogamicin following chemotherapy in three patients with relapsed or refractory acute myeloid leukemia. „Rinsho Ketsueki”. 50 (8), s. 663-5, Aug 2009. PMID: 19915382. 

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

  • p
  • d
  • e
  • p
  • d
  • e
L01A – Leki alkilujące
L01AA – Analogi iperytu azotowego
L01AB – Estry kwasu sulfonowego
L01AC – Iminy etylenowe
L01AD – Pochodne nitrozomocznika
L01AG – Epitlenki
  • etoglucid
L01AX – Inne
L01B – Antymetabolity
L01BA – Analogi kwasu foliowego
L01BB – Analogi puryn
L01BC – Analogi pirymidyn
L01C – Alkaloidy roślinne i inne
związki pochodzenia naturalnego
L01CA – Alkaloidy Vinca i ich analogi
L01CB – Pochodne podofilotoksyny
L01CC – Pochodne kolchicyny
  • demekolcyna
L01CD – Taksany
L01CE – Inhibitory topoizomerazy 1
L01CX – Inne
L01D – Antybiotyki cytotoksyczne i
związki pochodne
L01DA – Aktynomycyny
L01DB – Antracykliny i
związki pochodne
L01DC – Inne
L01E – Inhibitory kinazy białkowej
L01EA – Inhibitory kinazy
tyrozynowej BCR-Abl
L01EB – Inhibitory kinazy
tyrozynowej receptora nabłonkowego
czynnika wzrostu (EGFR)
L01EC – Inhibitory kinazy
seroninowo-treoninowej B-Raf (BRAF)
L01ED – Inhibitory kinazy
chłoniaka anaplastycznego (ALK)
  • kryzotynib
  • cerytynib
  • alektynib
  • brygatynib
  • lorlatynib
L01EE – Inhibitory kinazy
aktywowanej mitogenami (MEK)
  • trametynib
  • kobimetynib
  • binimetynib
  • solumetynib
L01EF – Inhibitory kinaz
cyklino-zależnych (CDK)
L01EG – Inhibitory kinazy mTOR
L01EH – Inhibitory kinazy
receptora ludzkiego czynnika
wzrostu naskórka 2 (HER2)
L01EJ – Inhibitory kinazy
janusowej (JAK)
  • ruksolitynib
  • fedratynib
  • pakrytynib
  • momelotynib
L01EK – Inhibitory kinazy
receptora czynnika wzrostu
śródbłonka naczyniowego (VEGFR)
L01EL – Inhibitory kinazy
tyrozynowej Brutona (BTK)
  • ibrutynib
  • acalabrutynib
  • zanubrutynib
  • orelabrutynib
  • pirtobrutynib
L01EM – Inhibitory kinazy
3-fosfatydyloinozytolu (Pi3K)
  • idelalizyb
  • kopanlisyb
  • alpelisyb
  • duwelisyb
  • parsaklisyb
L01EN – Inhibitory kinazy tyrozynowej
receptora czynnika wzrostu fibroblastów (FGFR)
  • erdafitynib
  • pemigatynib
  • infigratynib
  • futibatynib
L01EX – Inne inhibitory
kinazy proteinowej
  • sunitynib
  • sorafenib
  • pazopanib
  • wandetanib
  • regorafenib
  • masytynib
  • kabozantynib
  • lenwatynib
  • nintedanib
  • midostauryna
  • kwizartynib
  • larotrektynib
  • gilterytynib
  • entrektynib
  • peksydartynib
  • erdafitynib
  • kapmatynib
  • awaprytynib
  • ripretynib
  • tepotynib
  • selperkatynib
  • pralsetynib
  • surufatynib
  • umbralisib
  • sitwatynib
  • kapiwasertyb
L01F – Przeciwciała monoklonalne
oraz przeciwciała
skoniugowane z cytostatykami
L01FA – Inhibitory CD20
L01FB – Inhibitory CD22
  • inotuzumab ozogamycyny
  • moksetumomab pasudotoksu
L01FC – Inhibitory CD38
  • daratumumab
  • izatuksymab
L01FD – Inhibitory HER2
  • trastuzumab
  • pertuzumab
  • trastuzumab emtanzyny
  • trastuzumab mafodotyny
  • trastuzumab duokarmazyny
  • margetuksimab
L01FE – Inhibitory EGFR
L01FF – Inhibitory PD–1/PD–L1
L01FG – Inhibitory PD–1/PD–L1
L01FX – Inne przeciwciała monoklonalne
oraz przeciwciała
skoniugowane z cytostatykami
  • edrekolomab
  • gemtuzumab ozogamycyny
  • katumaksomab
  • ipilimumab
  • brentuksymab wedotyny
  • dinutuksymab beta
  • blinatumomab
  • elotuzumab
  • mogamulizumab
  • olaratumab
  • bermekimab
  • tafasitamab
  • enfortumab wedotyny
  • polatuzumab wedotyny
  • belantamab mafodotyny
  • oportuzumab monatoksu
  • sacytuzumab gowitekanu
  • amiwantamab
  • sabatolimab
  • tremelimumab
  • naksitamab
  • lonkastuksymab tezyryny
  • tisotumab wedotin
  • teklistamab
  • mosunetuzumab
  • mirwetuksymab sorawtanzyny
  • epkorytamab
  • glofitamab
  • talkwetamab
L01FY – Połączenia przeciwciał monoklonalnych
oraz przeciwciał
skoniugowanych z cytostatykami
L01X – Pozostałe
leki przeciwnowotworowe
L01XA – Związki platyny
L01XB – Metylohydrazyny
L01XD – Środki stosowane w
terapii fotodynamicznej
L01XF – Retinoidy stosowane w
terapii przeciwnowotworowej
L01XG – Inhibitory proteasomu
L01XH – Inhibitory deacetylaz
histonów (HDAC)
L01XJ – Inhibitory szlaku Hedgehog
  • wismodegib
  • sonidegib
  • glasdegib
L01XK – Inhibitory polimeraz
poli-ADP-rybozy (PARP)
L01XL – Przeciwnowotworowa terapia
komórkowa lub genowa
  • sitimagene ceradenovec
  • talimogen laherparepwek
  • aksykabtagen cyloleucel
  • tisagenlecleucel
  • ciltakabtagen autoleucel
  • breksukabtagen autoleucel
  • idekabtagen wikleucel
  • lizokabtagen maraleucel
  • tabelekleucel
  • nadofaragen firadenowek
  • lifileucel
L01XX – Inne
L01XY – Połączenia leków
przeciwnowotworowych