Hoy Hanlığı

Hoy Hanlığı veya Dunbuli Beyliği, 1210–1799 yılları arasında Hoy şehri ve çevresinde Dunbuli aşireti tarafından kurulmuş Türkleşmiş Kürt hanlıktı. Hanlığın kökeni Eyyubilere dayandırılmaktadır.^[1]^[2]^[3]^[4]

Genel bilgiler

Hoy Hanlığı'nın en büyük aşireti olan Dunbuli Aşireti, hanlığın yönetici hanedanlığını oluşturmaktaydı, Türkleşmiş Kürt olan bu hanlık zaman içerisinde bölgedeki Türk ve Farslarla karışarak akrabalık bağları oluşturmuştur.^[1]^[3] Emir İbrahim Dunbuli dönemimde (1320) hanlık İlhanlılar ile iyi ilişkilere sahipti, 1341 yılında Moğollarla büyük çaplı savaşlar yüzünden hanlığın ekonomisi sarsılmıştı, Emir İbrahim'in oğlu Cemşid Dunbuli Moğollar ile savaşırken ölmüştür.

Safevi döneminde, Van valisini öldüren, Dunbuli Emiri Hacı Bey ile Şah Tahmasb arasında bir gerginlik başladı ve Safeviler, bölge halkını bastırmak için Hoy Hanlığı'na sefere bir ordu gönderdi, bu seferde birçok lider öldürüldü ve halk kılıçtan geçirildi.^[5]

16. yüzyılın başlarında Safeviler ile ilişkileri normalleştiren Hoy Hanlığı, Safevilerin Tebriz'i fethetmesiyle, devlet içerisinde birçok atama aldı. Hanlık 1799 yılında Abbas Mirza Kaçar tarafından yıkıldı ve yerine bölgesel bir özerklik tanındı.^[6]

Kaynakça

^ ^a ^b Dāwud, ʿAli Āl-e; Oberling, Pierre (30 Ağustos 2020). DONBOLĪ, name of a turkicized Kurdish tribe in the Ḵoy and Salmās regions of northwestern Azerbaijan and of the leading family of Ḵoy since the 16th century."DONBOLĪ". Encyclopaedia Iranica Online (İngilizce). 15 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2021.
^ List of Kurdish tribes in the South of Bitlis Vilayet and East of Diyarbekir Vilayet prepared by British Military Attaché Maunsell, 1899.
^ ^a ^b Bidlīsī, Sharaf Khān, 1543-. Şerefname : Kürt tarihi. Sunkur, İbrahim,. Van. ISBN 978-605-66520-1-1. OCLC 984148348. KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi (link)
^ Veysel Başçı, “Dunbulî Beyliği Tarihi ve Tarihi Kronikleri [XIII-XVIII. YY.]”, Kadim Akademi C. 3, S. 2, 2019, s. 74.
^ "Dunbuli history". iranicaonline.org. 4 Şubat 2021. 29 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2021.
^ Dunbuli. 14 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.