Karl XIII od Švedske

Karl XIII
Portret Karla XIII
Kralj Švedske
Vladavina 6. jun 1809. - 5. februar 1818.
Prethodnik Gustav IV Adolf
Nasljednik Karl XIV Johan
Kralj Norveške
Vladavina 4. novembar 1814. - 5. februar 1818..
Prethodnik Christian VIII
Nasljednik Karl XIV Johan
Supruge Hedviga Elizabeta od Holstein-Gottorpa
Djeca Lovisa Hedvig
Karl Adolf
Karl Löwenhielm (vanbračni)
Dinastija Holstein-Gottorp
Otac Adolf Frederik
Majka Louisa Ulrika od Prusije
Rođenje 20. jun 1566.
Stockholm
Smrt 5. februar 1818.
Stockholm
Vjera luteran

Karl XIII (Stockholm, 7. oktobar 1748. - Stockholm, 5. februar 1818.), bio je švedski kralj od 1809. do 1818 i norveški kralj od 1814. do 1818., kad su se te zemlje ponovno ujedinile, pod vladarskim nazivom Karl II.[1]

Karl je bio posljednji monarh Dinastije Holstein-Gottorp.

Biografija

Karl je bio drugi po redu sin kralja Johana III i Louise Ulrike od Prusije, njegov stariji brat kralj Gustav III još ga je kao dječaka proglasio Vojvodom od Södermanlanda. Kasnije za Rusko-švedskog rata (1788 - 1790.), služio je kao admiral, a 1792. - nakon ubojstva svog brata postao je regent svom trinaestogišnjem nećaku Gustavu Adolfu, kasnijem kralju Gustavu IV Adolfu.[1]

Karl nije imao vladarskog dara i čvrstinu karaktera, tako da je stvarna moć bila u rukama njegovih savjetnika, sve dok se mladi Gustav IV Adolf nije umješao i zatražio ono što mu pripada. Ali su njegovi potezi bili katastrofalni, naročito za Napoleonskih ratova, pa je zbog toga smjenjen u martu 1809.[1]

Na njegovo mjesto je instaliran Karl, tada još premlad i suviše boležljiv. Kako je švedski parlament predvidio takvu mogućnost, proglasili su prijestolonasljednikom Vojvodu Fredrika Kristiana Augusta (kasniji Karl August). Kad je on prerano umro 1810., na njegovo mjesto su postavili jednog od napoleonovih maršala - Jean-Baptiste Bernadotta kog je Karl August posinio.[1]

Od tada pa sve do svoje smrti Karl IV praktički više nije vladao (čak ni u ceremonijalne svrhe) već je sve na sebe preuzeo prijestolonasljednik Jean-Baptiste alias Karl XIV Johan.[1]

Izvori

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 „Karl XIII” (engleski). Encyclopædia Britannica. Pristupljeno 05. 08. 2015. 

Vanjske veze

Karl XIII od Švedske na Wikimedijinoj ostavi
  • Karl XIII na portalu Encyclopædia Britannica (en)
Prethodnik: Kralj Švedske Nasljednik:
Gustav IV Adolf Karl XIV Johan
  • p
  • r
  • u
Munsö
cca. 970–cca.1060
Stenkil
c.1060–c.1130
1160–1161
Sverker • Erik
c.1130–1250
Bjelbo
1250–1364
Dinastija Mecklenburg
1364–1389
Kalmarska unija
Italik označava
regente
1389–1523
Margaret I od Danske4 · Erik od Pomeranije4 • Engelbrekt Engelbrektsson • Erik od Pomeranije4 • Karl Canutesson • Erik od Pomeranije4 • Karl Canutesson • Christoffer4 • Bengt Jönsson (Oxenstierna) · Nils Jönsson (Oxenstierna) • Karl Canutesson3 • Jöns Bengtsson Oxenstierna · Erik Axelsson Tott • Christian I4 • Kettil Karlsson (Vasa) • Karl Canutesson • Kettil Karlsson (Vasa) • Jöns Bengtsson Oxenstierna • Erik Axelsson Tott • Karl Canutesson • Sten Sture Stariji • Hans II4 • Sten Sture Stariji • Svante Nilsson • Erik Trolle • Sten Sture Mlađi • Christian II4 • Gustaf Eriksson (Vasa)
Dinastija Vasa
1523–1654
Pfalz - Zweibrücken
Hessen-Kassel
1654–1751
Dinastija Holstein-Gottorp
1751–1818
Adolf Frederik • Gustav III • Gustav IV Adolf • Karl XIII3
Dinastija Bernadotte
od 1818
1 Loza nejasna.  2 Regent.  3 Također norveški monarh.  4 Također norveški i danski monarh.  5 Također kralj Poljske.