Mirosław Jan Stasik

Ten artykuł od 2023-09 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Mirosław Jan Stasik

Data i miejsce urodzenia	27 stycznia 1929 Łódź
Data i miejsce śmierci	8 sierpnia 2023 Niedernhausen
Alma Mater	Akademia Medyczna w Łodzi
Multimedia w Wikimedia Commons

Mirosław Jan Stasik (ur. 27 stycznia 1929 w Łodzi, zm. 8 sierpnia 2023 w Niedernhausen^[1]) – polski lekarz i toksykolog.

Edukacja i początki kariery

Ukończył studia lekarskie w Akademii Medycznej w Łodzi. Następnie studiował toksykologię na Uniwersytecie Surrey. Tytuł doktora medycyny uzyskał na Uniwersytecie w Heidelbergu.

W latach 60. XX wieku uzyskał specjalizację z chorób wewnętrznych. Następnie, będąc pracownikiem naukowym Instytutu Medycyny Pracy im. J. Nofera w Łodzi, został kierownikiem nowo powstałego oddziału ostrych zatruć Instytutu, gdzie również tworzył zręby informacji toksykologicznej w Polsce.

W tamtym okresie opublikował jedną z pierwszych na świecie prac klinicznych na temat ostrej toksyczności tetraetyloołowiu u człowieka^[2]. Substancja ta była powszechnie stosowana jako środek przeciwstukowy w benzynie do 2005 roku.

Dalsza kariera

Od początku lat 70. XX wieku przebywał w Niemczech Zachodnich, z dwuletnią przerwą na staż w Instytucie Toksykologii Uniwersytetu w Würzburgu oraz studia uniwersyteckie w Wielkiej Brytanii. We Frankfurcie nad Menem kierował ośrodkiem toksykologii i epidemiologicznych badań nad karcynogenezą w departamencie medycyny pracy koncernu chemicznego Hoechst AG(inne języki) we Frankfurcie nad Menem.

Celem tych badań było określenie rakotwórczego potencjału niektórych amin aromatycznych, np. dichlorobenzydyny(inne języki) i pochodnych aniliny, jak również tlenku etylenu i formaldehydu^{[3][brak potwierdzenia w źródle]}.

W latach 80. Stasik był delegatem koncernu Hoechst na konferencje naukowe Chemical Industry Institute of Toxicology w Research Triangle Park, jak również na sympozja naukowe organizowane przez Center for Environmental Epidemiology na Uniwersytecie Pittsburskim. Był także konsultantem i członkiem europejskich gremiów naukowych w Brukseli.

W latach 1989–2003, po nawiązaniu współpracy z Instytutem Medycyny Pracy i Ochrony Środowiska Uniwersytetu im. J. Gutenberga w Moguncji, kontynuował swe prace nad rakotwórczymi aminami aromatycznymi, jak również współpracował w tym zakresie z Katedrą Histologii i Embriologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi.

Największe osiągnięcia

Badając proste aryloaminy zaobserwował, że 4-chloro-o-toluidyna(inne języki) (4-COT), stosowana jako surowiec do produkcji wielu barwników i pigmentów oraz chlorodimeformu(inne języki), może powodować raka pęcherza moczowego u człowieka. W następswie m.in. tych badań, Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem sklasyfikowała 4-COT jako prawdopodobnie rakotwórczy dla człowieka, a produkacja i wykrozystanie tego związku zostały ograniczone^[4].

Klaus Norpoth w swym podręczniku medycyny za odkrycie rakotwórczości 4-COT wpisał Stasika, jako jedynego Polaka, w poczet 15. światowych badaczy, którzy na przestrzeni ponad dwóch wieków odkryli zawodowe substancje rakotwórcze: od Percivalla Potta (1775) przez Ludwiga Rehna (1895), Johna Creecha i Maurice’a Johnsona (1974) do Stasika (1987)^[5].

Stasik był autorem i współautorem kilkudziesięciu publikacji naukowych w czasopismach polskich, angielskich, niemieckich i japońskich, artykułów w Encyklopedia of Occupational Health and Safety (cztery wydania) Międzynarodowej Organizacji Pracy^[6] i w Ullmann’s Encyclopedia of Industrial Chemistry(inne języki). Prezentował swoje artykuły na międzynarodowych kongresach International Commission on Occupational Health(inne języki).

Od 1997 roku prowadził w Wiesbaden filię Towarzystwa Naukowego Jabłonowskich^{[7][brak potwierdzenia w źródle]}.

Fundacja 4-COT

Wraz z żoną, dr Lilianą Stasik, założył w 2001 roku Fundację 4-COT, której był prezesem^{[8][brak potwierdzenia w źródle]}. Fundacja jest powiązana z Instytutem Medycyny Pracy w Łodzi. Sponsoruje staże naukowo-badawcze młodych polskich naukowców w Europie Zachodniej i Ameryce Północnej.

Przypisy