Józef Joachim Grzyb

Ten artykuł dotyczy oficera. Zobacz też: inne postaci noszące imię i nazwisko Józef Grzyb.
Józef Grzyb
Ilustracja
kapitan piechoty kapitan piechoty
Pełne imię i nazwisko

Józef Joachim Grzyb

Data i miejsce urodzenia

20 marca 1895
Lwów

Data i miejsce śmierci

wiosna 1940
Charków

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

pułk piechoty „Góra Stracenia”

Stanowiska

dowódca kompanii

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
Obrona Lwowa 1939

Odznaczenia
Odznaka honorowa za Rany i Kontuzje - dwukrotnie ranny
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
Multimedia w Wikimedia Commons

Józef Joachim Grzyb (ur. 20 marca 1895 we Lwowie, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – kapitan piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

Urodził się 20 marca 1895 we Lwowie, w rodzinie Feliksa i Anieli z Riedlów[1]. Przed wybuchem I wojny światowej należał do Związku Strzeleckiego[1]. W 1914 wstąpił do Legionów, walczył w 1 pułku piechoty Legionów Polskich. 24 grudnia 1914 w bitwie pod Łowczówkiem został ranny. Po kryzysie przysięgowym wcielony do armii austriackiej, walczył na froncie włoskim.

W 1918 wstąpił na ochotnika Wojska Polskiego, został przydzielony do 5 pułku piechoty Legionów, w którego szeregach walczył w wojnie polsko-bolszewickiej najpierw jako dowódca plutonu, a następnie kompanii. 30 lipca 1920 został mianowany z dniem 1 maja tego roku porucznikiem[2]. Wyróżnił się 20 sierpnia 1920 w bitwie pod Ostrożanami, w trakcie której został ciężko ranny. Rozkazem Dowództwa 2 Armii L.1517/I z 1 września 1920 został odznaczony Orderem Virtuti Militari.

Po zakończeniu działań wojennych pozostał w wojsku jako oficer zawodowy i kontynuował służbę w 5 pp Leg.[3] 19 stycznia 1921 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu kapitana, w piechocie, w grupie oficerów byłych Legionów Polskich[4]. W tym samym roku został odkomenderowany z pułku jako słuchacz wojskowych kursów maturalnych w Wilnie. Tam ukończył naukę w zakresie siódmej i połowy ósmej klasy gimnazjum. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 i 1140. lokatą w korpusie oficerów piechoty[5][6][7]. Później został przeniesiony do 58 pułku piechoty w Poznaniu[8], a w 1923 do 40 pułku piechoty we Lwowie[9]. Z dniem 31 lipca 1927 został przeniesiony w stan spoczynku[10][11]. W 1934, jako oficer stanu spoczynku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr I. Był wówczas „w dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr I”[12].

W czasie mobilizacji w 1939 został powołany do wojska, walczył w kampanii wrześniowej 1939. Był dowódcą 2. kompanii batalionu ON „Sokal”, a 19 września został wyznaczony na stanowisko dowódcy 5. kompanii pułku piechoty „Góra Stracenia”[13]. Na czele tych pododdziałów walczył w obronie Lwowa. Po 22 września dostał się do sowieckiej niewoli i został osadzony w obozie w Starobielsku[1]. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w Piatichatkach[1]. Od 17 czerwca 2000 spoczywa na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[14].

Zobacz wiadomość w serwisie Wikinews pt. 2007-11-09: Pierwszy dzień uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”

5 października 2007 Minister Obrony Narodowej awansował go pośmiertnie na stopień majora[15]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[16].

Ordery i odznaczenia

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 153.
  2. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 34 z 8 września 1920, s. 816.
  3. ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 35.
  4. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 5 lutego 1921, s. 197.
  5. ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 57.
  6. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 414.
  7. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 358.
  8. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 290.
  9. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 224.
  10. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 17 z 25 czerwca 1927, s. 192.
  11. ↑ a b Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 904.
  12. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 328, 845.
  13. ↑ Dokumenty 1997 ↓, s. 192.
  14. ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
  15. ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  16. ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2024-05-05].
  17. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 26 lutego 1921, s. 340.
  18. ↑ M.P. z 1933 r. nr 258, poz. 276.
  19. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-06-03].
  20. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-06-03].

Bibliografia

  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-10-30].
  • Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
  • Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
  • Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
  • Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
  • Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
  • Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
  • Dokumenty obrony Lwowa 1939. Artur Leinwand (oprac.). Warszawa: Instytut Lwowski, 1997. ISBN 83-910659-0-1.
  • Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.