Anatol Brzoza

Anatol Izrael Bohdan Brzoza, pierwotnie Eisenberg (ur. 20 listopada 1917 w Warszawie, zm. 8 lipca 1997 tamże) - ekonomista polski, profesor Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie i Instytutu Ekonomiki Rolnej w Warszawie, członek korespondent Polskiej Akademii Nauk.

Życiorys

Był synem żydowskiego kupca Aarona Eisenberga i Wiktorii z Włodawerów. Kształcił się pod kierunkiem m.in. prof. Stefana Moszczeńskiego w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie oraz na Wydziale Rolniczo-Lasowym Politechniki Lwowskiej. Od 1954 był profesorem nadzwyczajnym Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, gdzie wykładał ekonomikę socjalistycznych przedsiębiorstw rolniczych. Równocześnie w latach 1958-1962 był wykładowcą w Szkole Głównej Planowania i Statystyki. W 1968 został profesorem zwyczajnym ogólnej ekonomiki rolnictwa w Instytucie Ekonomiki Rolnej w Warszawie. Od 1965 był członkiem korespondentem, a od 1991 członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk^[1]. W strukturze akademii pełnił funkcje przewodniczącego Sekcji Kosztów, Opłacalności i Efektywności Nakładów w Rolnictwie Komitetu Ekonomiki Rolnictwa (1957-1965) oraz zastępcy przewodniczącego Komitetu Ekonomiki Rolnictwa (1957-1968). Zasiadał w zespole redakcyjnym czasopisma Zagadnienia Ekonomiki Rolnej.

W PRL informacje na jego temat podlegały cenzurze. W 1977 roku jego nazwisko znajdowało się na specjalnej liście osób pod szczególną kontrolą cenzury. Zalecenia cenzorskie dotyczące jego osoby zanotował Tomasz Strzyżewski, który w swojej książce o peerelowskiej cenzurze opublikował notkę informacyjną z 7 stycznia 1977 roku Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk. Wytyczne dla cenzorów wymieniały jego nazwisko z adnotacją: „Wszelkie próby popularyzowania w środkach masowego przekazu (prasa codzienna, radio, TV, tygodniki społeczno-polityczne) niżej wymienionych osób należy sygnalizować kierownictwu GUKPPiW”. Zalecenia cenzorskie zezwalały jedynie na publikacje w prasie specjalistycznej, naukowej oraz skryptach itp.^[2]. 20 sierpnia 1980 roku podpisał apel 64 uczonych, pisarzy i publicystów do władz komunistycznych o podjęcie dialogu ze strajkującymi robotnikami^[3].

Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach kwatera A II, rząd 1, miejsce 36^[4].

Był żonaty z Marią z Jonasów, primo voto Sztakielską.

Publikacje naukowe

Prof. Brzoza specjalizował się w ekonomice rolnictwa i leśnictwa. Ogłosił m.in.:

• Zarys rachunku ekonomicznego w gospodarstwie rolnym (1961),
• Powiązania międzygałęziowe i przepływy nakładów pomiędzy rolnictwem, przemysłem spożywczym i nieżywnościowym działem produkcji materialnej w Polsce (1971),
• Dynamika i zmienność plonów zbóż i ziemniaków w Polsce w latach 1948-1972 (1974),
• O socjalistyczny rozwój wsi (współautor),
• Socjalistyczna przebudowa rolnictwa

Przypisy

Bibliografia

• Andrzej Śródka, Uczeni polscy XIX i XX stulecia, tom V: Suplement, Agencja Wydawnicza "Aries", Warszawa 2002;
• Nota biograficzna w „Dzieje studiów rolniczo-lasowych w ośrodku lwowsko-dublańskich w opracowaniu Tadeusza Wośkowskiego”. Warszawa: Centralna Biblioteka Rolnicza im. Michała Oczapowskiego, 2011, s. 30. delta.cbr.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-13)]. ISBN 978-83-932996-0-7.
• "Profesorowie i docenci doktorzy habilitowani, którzy pracowali w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie w latach 1906-2015" SGH
• Tomasz Strzyżewski: Wielka księga cenzury PRL w dokumentach. Warszawa: Prohibita, 2015, s. 139. ISBN 978-83-61344-70-4.