Śluza Mieszczańska

Śluza Mieszczańska
Ilustracja
Śluza Mieszczańska od strony wody górnej
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Wrocław

Lokalizacja

na 252,3 km Odry południowej
Wrocławski Szlak Śródmiejski (Mieszczański)

Dane techniczne
Długość

42,8 m

Szerokość

5,3 m

Różnica poziomów

5,65 m

Wrota

wrota wsporne

Położenie na mapie Wrocławia
Mapa konturowa Wrocławia, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Śluza Mieszczańska”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Śluza Mieszczańska”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Śluza Mieszczańska”
Ziemia51°06′51″N 17°01′52″E/51,114167 17,031111

Śluza Mieszczańska – śluza wodna komorowa, zlokalizowana na rzece Odrze, położona w przekopie wykonanym przy jej odnodze nazywanej Odrą Południową[1]. Śluza położona jest we Wrocławiu, pomiędzy Starym Miastem i Nadodrzem.

Historia

Śluza została wybudowana w latach 1792–1794 jako śluza drewniana[a], następnie została przebudowana, w latach 1874 - 1879, w nieco innymi miejscu jako murowana[2]. Stanowi ona jeden z elementów stopnia wodnego, w odniesieniu do którego stosuje się nazwę: Mieszczańskim Stopniem Wodnym[b], położonego w obrębie Śródmiejskiego Węzła Wodnego – Dolnego[3]. W okresie powojennym zaprzestano użytkowania tego szlaku wodnego, a tym samym nie przeprowadzano niezbędnych napraw eksploatacyjnych i remontów. Dopiero w 2000 roku przeprowadzono gruntowny remont śluzy, umożliwiający oddanie jej do eksploatacji[3]. Ze względu na niewielkie wymiary tej śluzy i poprzedniej na szlaku (Śluzy Piaskowej), ta droga wodna nie ma większego znaczenia transportowego, towarowego. Obecnie jednak następuje aktywizacja turystyki i rekreacji wodnej także w obszarze otwartego dla żeglugi Śródmiejskiego Węzła Wodnego[3][4], szczególnie po oddaniu do użytkowania przystani śródmiejskich – Mariny Topacz, kilku przystani pasażerskich białej floty, Zatoki Gondoli.

Charakterystyka

Śluza ma wymiary: długość – 42,8; szerokość – 5,3; piętrzenie wynosi 5,65 m[1][2]. Do 1959 roku, poziom piętrzenia na stopniu był mniejszy i wynosił 3,74 m[2]. Śluza położona jest w 252,3 km Odry, na odnodze południowej, powyżej Mostów Pomorskich, a konkretnie Mostu Pomorskiego Środkowego. Odległość na drodze wodnej do następnego stopnia – Śluz Rędzin, wynosi 8,3 km, do poprzedniej na szlaku Śluzy Piaskowej wynosi 0,6 km[1]. Prawy brzeg stanowi Kępa Mieszczańska[c], natomiast lewy brzeg to niewielka Wyspa Pomorska, powstała w wyniku wykonania przekopu na potrzeby budowy śluzy i szlaku wodnego[d]. Poziom wody górnej kształtują dwa jazy stopnia wodnego: położony na Odrze Południowej i drugi na Odrze Północnej. Natomiast poziom wody dolnej kształtowany jest przez Stopień Wodny Rędzin. Zamknięcia to wrota wsporne.

Zobacz też

Kępa Mieszczańska
Nr 14 – Śluza Mieszczańska

Uwagi

  1. ↑ około 70 m od miejsca lokalizacji obecnej śluzy
  2. ↑ obejmujący oprócz przedmiotowej śluzy także jaz i elektrownię południową, na Odrze Południowej oraz jaz i elektrownię północną, na Odrze Północnej
  3. ↑ na północ od śluzy, za wąskim pasem wyspy znajduje się Marina Topacz
  4. ↑ na południe od śluzy, za nią przepływa właściwy nurt Odry Południowej, za którą leży Stare Miasto

Przypisy

  1. ↑ a b c Zespół autorski: dr inż. kpt. ż.s. Jacek Trojanowski - kierownik pracy, dr kpt. ż.s. Krzysztof Wos, dr inż. Anna Galor, dr inż. Bogusz Wisnicki, mgr inż. Marcin Breitsprecher, Analiza potrzeb inwestycyjnych w zakresie żeglugi śródlądowej na rzece Odrze w latach 2007-2013. bip.transport.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)]., AKADEMIA MORSKA W SZCZECINIE, INSTYTUT INŻYNIERII TRANSPORTU, Zakład Żeglugi Śródlądowej i Gospodarki Wodnej, SZCZECIN 2006 (dostęp 2009-12-08)
  2. ↑ a b c Mariusz Tokarz, Śluza Mieszczańska, Wratislaviae Amici (dostęp 2009-12-08)
  3. ↑ a b c wrosystem.um.wroc.pl: Fundacja Otwartego Muzeum Techniki, Wrocław 2007, Budowle hydrotechniczne Wrocławskiego Węzła Wodnego, (dostęp 2009-12-08)
  4. ↑ Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej we Wrocławiu – Komunikat ... w sprawie udostępnienia szlaków wodnych Śródmiejskiego Węzła Wodnego Wrocławia dla ruchu żeglugowego jednostek turystycznych i sportowych (dostęp 2009-12-08)

Linki zewnętrzne

  • Śluza Mieszczańska w Wikimapii (dostęp 2009-12-08)
  • Śluza Mieszczańska na stronie Wratislaviae Amici (dostęp 2012-12-03)
  • Mosty Pomorskie na stronie Wratislaviae Amici (dostęp 2012-12-03)
  • p
  • d
  • e
porty, nabrzeża, przystanie
stocznie
stopnie wodne na Odrze
elektrownie wodne
śluzy na Odrze
jazy na Odrze
śluzy na Oławie
jazy na Oławie
stopnie wodne na Bystrzycy

Herb Wrocławia