Kepler-138

Kepler-138
Een artistieke impressie van het stelsel van Kepler 138
Sterrenbeeld Lier (Lyra)
Waarnemingsgegevens
Rechte klimming 19u 21m 31,57s
Declinatie
(Epoche 2000) 		43° 17′ 35,03″
Schijnbare magnitude 13.040±0.092
Details
Lichtkracht 0,056 ± 0,004 L☉
Spectraalklasse M1V
Afstand* (lj) 218,869 lj (P=14,9019 mas)
Straal ±0.535 R☉
Planeten 3 (mogelijk 4)
* afstanden aangegeven als "parallax xxx = yyy lj" zijn herleid uit de in de bron aangegeven parallax
Portaal  Portaalicoon   Astronomie

Kepler-138 is een rode dwerg in het sterrenbeeld Lier.[1] Bekend is dat er rondom de ster ten minste drie planeten cirkelen, maar een vierde is mogelijk. Van twee planeten is bekend dat zij lichter dan de aarde zijn.

Planeten

In 2014 bleek uit onderzoek met de telescopen Kepler Space Observatory, Hubble en Spitzer dat er zeker drie planeten rondom Kepler-138 cirkelen.[2] Vooralsnog worden zij Kepler-138b, -c en -d genoemd. Ze staan allemaal dichter bij de ster dan de Aarde bij de Zon vandaan staat. Kepler-138b is een aardse planeet van het formaat van Mars.[1] Van de andere twee planeten bleek dat zij weliswaar ongeveer 1,5 keer groter in volume zijn dan de Aarde, maar dat de massa slechts 2,3 en 2,1 keer meer is. Hierdoor hebben zij dus minder massa dan een rotsplaneet en zijn weer zwaarder dan een gasplaneet.[3] De planeten c en d zijn twee superaardes. Zij hebben een dichtheid vergelijkbaar met ijsreuzen zoals Uranus en Neptunus.[1] Waarschijnlijk hebben de twee planeten een aardachtige kern, omgeven door een mantel van water. Het water kan, gezien de hoge temperatuur op de planeet, niet in vloeibare vorm aanwezig zijn. Vermoedelijk gaat het niet om planeten met oceanen, maar om planeten met zeer dichte atmosferen die vooral uit stoom bestaan. Er zou, door de hoge druk in de atmosfeer, wel superkritische vloeistof aanwezig kunnen zijn.[1] Vermoedelijk heeft Kepler 138d een gemiddelde temperatuur van 80 °C.[4] Omdat Kepler-138c dichterbij de ster staat, is het daar nog heter.

In 2022 werd Kepler-138e ontdekt.[5] Ook deze planeet is een aardse planeet. De planeet bevindt zich aan de binnenste rand van de leefbare zone. Kepler-138e draait in 38 dagen rondom de ster. Deze planeet is (nog) niet waargenomen door een overgang, maar is wel bewezen via bewegingen van de ster.[6]

Externe links

  • (en) Kepler-138 in SIMBAD
  • Evidence for the volatile-rich composition of a 1.5-Earth-radius planet, Piaulet, Caroline, et all. Nature Astronomy, 15 december 2022.
Bronnen, noten en/of referenties
  1. ↑ a b c d (en) The Kepler-138 system can be home to two water worlds. Universe Magazine (16 december 2022). Gearchiveerd op 16 augustus 2023. Geraadpleegd op 9 januari 2023.
  2. ↑ Wetenschappers ontdekken planeten met waarschijnlijk meer water dan aarde. nu.nl (15 december 2022). Gearchiveerd op 23 december 2022. Geraadpleegd op 23 december 2022.
  3. ↑ Fransen, Astronomen vinden twee ‘waterwerelden’ in planetenstelsel ‘Kepler-138’. Nederlands Dagblad (15 december 2022). Gearchiveerd op 19 december 2022. Geraadpleegd op 9 januari 2023 – via WayBack Machine.
  4. ↑ (en) AMNH, Study Reveals Potential Water Worlds in Kepler-138 System. American Museum of Natural History (15 december 2022). Gearchiveerd op 16 januari 2023. Geraadpleegd op 12 januari 2023.
  5. ↑ (en) Kepler-138 e. Exoplanet exploration. Gearchiveerd op 16 januari 2023. Geraadpleegd op 9 januari 2023.
  6. ↑ Kepler-138 | NASA Exoplanet Archive. exoplanetarchive.ipac.caltech.edu. Geraadpleegd op 16 januari 2023.