Gliese 581 g

Gliese 581 g
Datum ontdekking	29 september 2010
Ontdekt door	S. Vogt et al.
Methode	Radiële snelheid
Massa	0,01 MJ
Baangegevens
Halve lange as (a)	0,14601 AE
Periode (P)	36,652 dagen
Waarnemingsgegevens Gliese 581
Rechte klimming	15u 19m 26.8271336166s
Declinatie	−07° 43′ 20.190958776″
Sterrenbeeld	Weegschaal (Libra)
Afstand	20,545 lj (P=158,7492 mas)
Portaal    Astronomie

Gliese 581 g is een onbevestigde exoplaneet die zich in het planetenstelsel Gliese 581 bevindt. ^[1][2] Onofficieel wordt deze planeet Zarmina genoemd, naar de vrouw van ontdekker Steven Vogt.

Ontdekking

Gliese 581 g is de zesde planeet die in dit stelsel werd ontdekt. Zijn mogelijke bestaan werd bekendgemaakt op 29 september 2010 door de Lick-Carnegie Exoplanet Survey, een samenwerkingsverband tussen het Carnegie-instituut in Washington en de Lick-sterrenwacht in Californië. Net als van andere exoplaneten zijn van Gliese 581 g geen daadwerkelijke beelden. Deze planeten verraden zich door interactie van hun zwaartekracht met de moederster. De zwaartekracht van de ster en planeet beïnvloeden elkaar: de ster "waggelt" waardoor de exoplaneet zijn bestaan aantoont. Die beweging kan worden waargenomen door radiële snelheid te meten met het dopplereffect.

Controverse

Er is nog steeds geen volledige zekerheid over de vraag of de planeten Gliese 581 f en Gliese 581 g überhaupt wel bestaan.^[3] Een ander onderzoeksteam ging er, in tegenstelling tot Vogts team, niet automatisch van uit dat alle planeten in het Gliese-stelsel zuiver cirkelvormige banen beschrijven. Zij waren niet in staat om het bestaan van de planeet te bevestigen dan wel te ontkrachten. Er bestond de (kleine) kans, dat men zich had vergist. Verder onderzoek bleek noodzakelijk.^[4] Eind 2019 was de status van beide planeten (f en g) officieel "niet bevestigd" in de Extrasolar Planets Encyclopaedia.^[5] Diverse wetenschappelijke teams bleven van mening verschillen over het bestaan van deze exoplaneet^[6].

Gegevens (volgens hypothese)

Gliese 581 g draait in een nauwe baan van slechts 22 miljoen kilometer om zijn ster. Een omwenteling van de planeet om zijn eigen as duurt net zo lang als een omwenteling om zijn ster: iets minder dan 37 dagen. Daardoor is één zijde van de planeet voortdurend naar zijn ster gekeerd. De massa van Gliese 581 g bedraagt drie- à viermaal die van de aarde en hij is 30% tot 40% groter. Waarschijnlijk is het een rotsachtige planeet met genoeg zwaartekracht om een atmosfeer vast te houden.

De afstand tussen Gliese 581 g en zijn ster is veel kleiner dan de afstand tussen de Aarde en de Zon. Maar, omdat Gliese 581 een zwakke ster is (een zogenaamde "rode dwerg"), heerst er aan het oppervlak van Gliese 581 g volgens schattingen gemiddeld een relatief lage temperatuur van -31°C tot -12°C. Deze kan evt. hoger uitvallen, indien de atmosfeer een broeikaseffect heeft. ^{[7] [8]} Op de kant die naar de ster is gekeerd is de temperatuur veel hoger, terwijl de kant die van de ster af is gekeerd een veel lagere temperatuur heeft. Temperaturen waarbij evt. vloeibaar water en leven mogelijk is vindt men in de schemerzone tussen de donkere en verlichte kant. ^[9]

Trivia

Gliese 581 g figureert in de film Battleship als thuisplaneet van een buitenaardse beschaving, die niet tegen normaal Aards zonlicht bestand zou zijn.