Dormaal

Dormaal
Deelgemeente in België Vlag van België
Dormaal (België)
Dormaal
Situering
Gewest Vlag Vlaanderen Vlaanderen
Provincie Vlag Vlaams-Brabant Vlaams-Brabant
Gemeente Vlag Zoutleeuw Zoutleeuw
Fusie 1971 (Halle-Booienhoven) - 1977 (Zoutleeuw)
Coördinaten 50° 48′ NB, 5° 6′ OL
Algemeen
Oppervlakte 4,70 km²
Inwoners
(1/1/2020)
758
(161 inw./km²)
Hoogte 39 m
Overig
Postcode 3440
Netnummer 011
NIS-code 24130(D)
Detailkaart
Dormaal (Vlaams-Brabant)
Dormaal
Portaal  Portaalicoon   België

Dormaal is een deelgemeente van de Belgische stad Zoutleeuw. Dormaal was een zelfstandige gemeente tot aan de gemeentelijke herindeling van 1971.

Toponymie

Oude vormen: 1015 Tormales, 1139 Durmale, 1166 Tormale, 1206 Dormala, enz. Dormaal is een samenstelling van Germaans thurnu "doorn" + mala "helling". Dormaal betekent dus: helling begroeid met doornen. Al vlug werd er een onderscheid gemaakt tussen Opdormaal en Neerdormaal: 1293 nederdormale, opdormale[1].

Geschiedenis

Dormaal bestond eertijds uit 2 delen. Het grootste was Neerdormaal dat behoorde tot het Hertogdom Brabant. Opdormaal was Luiks of Loons. Neerdormaal had van in de 12de eeuw een Sint-Martinuskerk. Opdormaal had een Sint-Pieterskapel. Onder meer door haar ligging aan de grens kende Dormaal in de loop van de 13de, 14de en 15de eeuw en zekere bloei. Anderzijds werd het dorp regelmatig geplunderd en vernield zoals tijdens de godsdienstoorlogen in de 16de eeuw en werd het verwoest bij de eerste Slag bij Neerwinden in 1693. Neerdormaal kon zich daarna herstellen. De Sint-Martinuskerk werd weer opgebouwd. Dit gebeurde niet met de kapel van Opdormaal. Onder Frans bewind in 1795 werden de twee delen van Dormaal samen toegevoegd aan het Departement van de Dijle. Op 1 januari 1971 werd Dormaal een deelgemeente van Halle-Booienhoven om in 1977 een deelgemeente te worden van Zoutleeuw.

In de 14de eeuw stond er in Dormaal een burcht. Die raakte de volgende eeuwen in verval en in de 18de eeuw liet eigenares burggravin Marie-Louise Berrewouts er een vleugel van het watermolencomplex verbouwen tot het classicistische Kasteel van Dormaal. De watermolen bij dat huidige kasteel werd al vermeld in de 14de eeuw. Kasteel en watermolen werden in 1996 beschermd als monument.

  • Sint-Martinuskerk
    Sint-Martinuskerk
  • Kasteel van Dormaal
    Kasteel van Dormaal
  • Kasteel de Schrynmakers
    Kasteel de Schrynmakers
  • Kasteeltje uit 18de eeuw
    Kasteeltje uit 18de eeuw

Demografische ontwikkeling

  • Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1970=volkstellingen; 1976 = inwoneraantal op 31 december
Bronnen, noten en/of referenties
  • Dr. P. Kempeneers,, Toponymie van gemeenten in Oost-Brabant: De inwoners van Dormaal in 1720
  • Agentschap Onroerend Erfgoed 2023: Dorpskern Dormaal
  • Stad Zoutleeuw: Dormaal
  • Agentschap Onroerend Erfgoed 2023: Kasteel van Dormaal en watermolen

  1. Dr. P. Kempeneers, Zoutleeuw. Een toponymisch-geschiedkundige studie. Leuven, Instituut voor Naamkunde, Nomina geographica flandrica, Monografie XIX, 2003, 308 blz.
Mediabestanden
Zie de categorie Dormaal van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Wapen van Vlaams-Brabant
· · Sjabloon bewerken
Plaatsen in de gemeente Zoutleeuw
Wapen van Zoutleeuw

Deelgemeenten: Budingen · Dormaal · Halle-Booienhoven · Helen-Bos · Zoutleeuw
Overige dorpen en gehuchten: Booienhoven · Bos · Halle · Ossenweg
Belgische gemeenten · Arrondissement Leuven · Vlaams-Brabant · Vlaanderen